آون آزمایشگاهی و انواع آن
انواع آون آزمایشگاهی (Laboratory Oven) یا فور آزمایشگاهی تجهیزات استانداردی هستند که در بیشتر آزمایشگاه‌های بالینی، پزشکی قانونی، الکترونیک، فرآوری مواد و تحقیقاتی یافت می‌شوند و می‌توانند حرارت یکنواخت و کنترل شده‌ای را برای گرم کردن،سکوبندی ازمایشگاهی پخت، تبخیر، استریل و سایر عملکردهای آزمایشگاهی فراهم کنند. میخواهیم دقیقا بررسی کنیم که آون آزمایشگاهی چیست و چه انواعی دارد ؟ معمولا یک آون آزمایشگاهی بر حسب کاربری ویژه خود می‌تواند رنج دمایی بین دمای محیط تا بیش از 300 درجه سانتیگراد را ارائه دهد و نوعی از آن‌ها که می‌تواند دمای بیش از 300 درجه را فراهم کند؛ برای کاربردهای تخصصی‌تر در فیزیک، الکترونیک و فرآوری مواد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه این مطلب می‌توانید با جنبه‌های بیشتری از انواع آون آزمایشگاهی آشنا شوید.
انواع آون آزمایشگاهی
برحسب اینکه هر آزمایشگاه از حرارت بالای دستگاه آون در زمینه کاری خاص خود استفاده می‌کند؛ انواع فور یا آون آزمایشگاهی طراحی شده است که عبارتند از:
- آون‌های استاندارد دیجیتال (Standard Digital Ovens). این نوع از آون‌های آزمایشگاهی برای اهداف عمومی مانند گرم و خشک کردن ساخته شده‌اند تا دقت، کنترل و ایمنی لازم را در این زمینه فراهم کنند. دارای کنترل دما دیجیتالی هستند و دمای استاندارد 40 درجه سانتیگراد تا 300 درجه سانتیگراد را فراهم می‌کنند.
- آون‌های مخصوص کارهای سنگین (Heavy Duty Ovens). این آون‌های مقاوم که معمولا در صنعت برای آزمایش خاک یا سنگریزه استفاده می‌شوند، دارای اتصالات و تجهیزات سنگینی هستند تا بتوانند در برابر خشک کردن و پخت در دمای بالا مقاومت کنند. در آزمایشگاه‌های زیست شناسی نیز برای خشک کردن نمونه‌های بیولوژیکی کاربرد دارند.
- آون‌های با دمای بالا (High-Temperature Ovens). این آون‌های سفارشی می‌توانند تا دمای بالاتر از 500 درجه سانتیگراد مقاومت کنند؛ چرا که دارای پوشش یا عایق اضافی در دیوارها و درب خود هستند. معمولا به طور گسترده‌ای در صنعت هوافضا استفاده می‌شوند.
- آون‌های خلا (Vacuum Ovens). که به آن‌ها آون‌های خشک کن نیز گفته می‌شود؛ برای حذف رطوبت از اجسام مختلف بدون پختن آن‌ها و به کمک خلا کاربرد دارند. در واقع گرما از دیواره‌های جانبی تولید می‌شود و به کمک یک پمپ خلا خارجی برای ایجاد یک محیط کم فشار، اثرات فرآیند اکسیداسیون هنگام خشک شدن به حداقل می‌رسد.
- آون‌های همرفتی با گردش هوا (Forced Air Convection Ovens). که به آن‌ها آون‌های همرفتی مکانیکی نیز گفته می‌شود؛ به کمک فن بلوئر یا دمنده هوای گرم به دور محفظه آن‌ها رانده می‌شود. این مساله باعث توزیع یکنواخت و سریع هوای گرم می‌شود. نکته قابل توجه این است که گاهی گرمایش همرفتی می‌تواند در اثر فشار فن باعث خشک شدن بیش از حد نمونه شود.
- آون‌های همرفتی جاذبه‌ای (Gravity Convection Ovens). هوای گرم به طور طبیعی وقتی منبسط می‌شود، بالا می‌رود چون تراکم آن نسبت به هوای اطراف کاهش می‌یابد. از آنجایی‌که مکانیسم عمل این نوع آون آزمایشگاهی ساده‌تر از نوع همرفتی با گردش هوا است؛ قیمت پایین‌تری دارد و به همین دلیل جایگزین خوبی برای آن است.
- آون‌های جعبه داغ (Hot Box Ovens). برای مواردی که در آزمایشگاه به دقت کافی برای تنظیم دما و حرارت نیاز نیست؛ کاربرد دارند و فقط نمونه‌های مورد آزمایش به طور مناسب پخته یا گرم می‌شوند.
- آون‌های ذوب موم (Wax Melting Ovens). در آزمایشگاه‌های زیست شناسی و بالینی برای ذوب و نگهداری موم به منظور بافت شناسی (مطالعه آناتومی میکروسکوپی سلول‌ها و بافت‌های گیاهان و حیوانات) استفاده می‌شوند.